Roślina o wysokości od 15 do 30 cm. W korzystnych warunkach tworzy duże kępy. Kulista lub jajowata cebula o obwodzie do 4–6 cm, okryta suchą, brązową łuską. U jej nasady wytwarzane są cebule potomne i z tego miejsca wyrastają też liczne korzenie. Kwiat pojedynczy, pachnący, zwisający na szypułce o długości ok. 3 cm wyrastającej ze szczytu łodygi. Mięsista, żółtozielona torebka trójkomorowa, pękająca wzdłuż komór.
Bylina geofit . Przebiśniegi są jednymi z najwcześniej zakwitających roślin, a ich kwiaty często wyrastają spod śniegu. Kwitną od lutego do kwietnia. Są wskaźnikowe dla fenologicznej pory roku – przedwiośnia. Termin kwitnienia jest zróżnicowany w różnych populacjach w zależności od warunków klimatycznych, czego wyrazem jest inny termin zakwitania roślin występujących na różnych wysokościach nad poziomem morza. O ile rośliny rosnące na wysokości poniżej 300 m n.p.m. zakwitły w roku prowadzenia obserwacji 10 lutego, o tyle rosnące powyżej 800 m n.p.m. zakwitały po 16 marca. Ze względu na kwitnienie w warunkach słabego nasłonecznienia i niskiej temperatury, kwiaty wykazują ruchy termo- i fotonastyczne. Płatki reagują na zmianę temperatury, stulając się na noc, w dni pochmurne i podczas niskich temperatur, chroniąc słupek i pręciki. Mechanizm tych ruchów polega na szybszym wzroście listków okwiatu po wewnętrznej stronie, co skutkuje ich rozchyleniem się. Przy niekorzystnych warunkach termicznych i świetlnych szybciej rośnie zewnętrzna część listków i kwiat się stula.
Kwiaty pachnące miodem zapylane są przez owady, przede wszystkim pszczoły, choć możliwe jest też samozapylenie. Owady próbując się dostać do nektaru trącają kwiat i powodują osypanie się pyłku. Ponieważ szyjka słupka jest dłuższa od pręcików, owad obsypany pyłkiem z poprzednio odwiedzonego kwiatu najpierw dokonuje zapylenia, a dopiero później trąca pręciki i obsypuje się ponownie pyłkiem. Przebiśniegi są najwcześniej kwitnącym gatunkiem w Europie Środkowej dostarczającym pożytku pszczołom. Zielone plamki na wewnętrznych listkach okwiatu wabią i naprowadzają owady do wnętrza kwiatu, a dodatkowo aktywnie przeprowadzają fotosyntezę dostarczając asymilatów do pozostałej części kwiatu i rosnących zalążków.
Przebiśniegi mogą być pędzone – wystarczy przenieść rośliny w styczniu do pomieszczenia o temperaturze 8–12 °C, by otrzymać kwitnące rośliny po 3 tygodniach.
Podgatunki:
podgatunek cylicyjski G. nivalis subsp. cilicicus (Baker) Gottl.-Tann. (syn. G. cilicicus Baker) – występuje w południowo-wschodniej Turcji;
G. nivalis subsp. caucasicus Baker (syn. G. alpinus Sosn.) – występuje w regionie Kaukazu;
G. nivalis subsp. reginae-olgae (Orph.) - Grecja
Od początków XX wieku gatunek ten nazywano w różnych regionach Polski kilkoma nazwami zwyczajowymi, z których najpopularniejszymi były: gładysz, śnieguła, śniegułka, śnieżyca i przebiśnieg. Naukowa nazwa rodzajowa Galanthus ustalona została przez Linneusza od greckich słów gála – mleko i ánthos – kwiat.
W Polsce poza prawną ochroną gatunkową liczne populacje śnieżyczki przebiśnieg chronione są na obszarach rezerwatów i parków narodowych.
_______
Ze względu na ścisłą ochronę gatunkową, do celów ozdobnych i leczniczych stosowane mogą być tylko rośliny pozyskiwane z upraw. Pozyskanie roślin ze stanowisk naturalnych wymaga zezwolenia dyrektora Generalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska.
______
Surowiec leczniczy - Wysuszone i sproszkowane cebule przebiśniegów Galanthi bulbus (w lecznictwie pod tą nazwą stosowany jest surowiec pochodzący z dwóch gatunków – G. nivalis oraz G. woronowii.
UPRAWA:
Przebiśniegi uprawiane są jako rośliny ozdobne w ogrodach, parkach i na cmentarzach, pod okapem drzew i zarośli. Uprawa towarowa ukierunkowana na otrzymywanie surowca leczniczego odmian bogatych w alkaloidy prowadzona jest zwłaszcza w Bułgarii.
